พรีไบโอติกส์ (Prebiotics) คืออะไร ? มีประโยชน์ยังไง ? พบในอาหารอะไรบ้าง ?
พรีไบโอติกส์ (Prebiotics)
Overview
Prebiotics คืออะไร ?
คือส่วนเส้นใยไฟเบอร์ที่อยู่ในพืชผักผลไม้ต่างๆ เส้นใยเหล่านี้เป็นคาร์โบไฮเดรตชนิดหนึ่งที่เรียกว่า โอลิโกแซคคาไรด์ (Oligosaccharides) ซึ่งคนไม่สามารถย่อยได้ โดยจะผ่านไปตามทางเดินอาหาร และเมื่อไปถึงลำไส้ใหญ่ เส้นใยที่ไม่ผ่านการย่อยเหล่านี้จะถูกแบคทีเรียในลำไส้ใหญ่ของเราย่อยเป็นอาหาร และผลิตวิตามินและสารอาหารต่างๆ เช่น กรดไขมันสายสั้นๆที่มีประโยชน์กับเราออกมา
PREbiotics Vs PRObiotics
พรีไบโอติกส์ ต่างจากโปรไบโอติกส์ อย่างไร ?
พรีไบโอติกส์คือ เส้นใยจากผักผลไม้ ที่เป็นอาหารของจุลินทรีย์ที่มีประโยชน์ที่อาศัยในร่างกายเรา ดังนั้นพรีไบโอติกส์ก็คืออาหารของโปรไบโอติกส์นั่นเอง โดยเราจะต้องมีทั้งจุลินทรีย์ และ อาหารของมัน เพื่อให้เจ้าโปรไบโอติกส์เหล่านี้สามารถมีชีวิตอยู่ในร่างกายเราและคอยผลิตวิตามิน หรือสารอาหารต่างๆที่มีประโยชน์ให้กับเราได้ รวมถึงส่งผลต่อระบบภูมิคุ้มกันต่างๆของร่างกายเราให้ทำงานเป็นปกติได้นั่นเอง
พรีไบโอติกส์พบในอาหารอะไรบ้าง ?
อาหารที่พบ Prebiotics มาก มีดังนี้
- กระเทียมดิบ
- หัวหอมใหญ่ดิบ หรือ สุก
- ต้นหอมดิบ
- แอสพารากัสดิบ
- กล้วยดิบ (ที่เปลือกยังเป็นสีเขียวอยู่)
ส่วนใหญ่แล้วหากผักผลไม้ดังกล่าวสุกแล้ว อาจมีการเปลี่ยนแปลงจากรูปโอลิโกแซคคาไรด์ที่คนย่อยไม่ได้ เป็นรูปน้ำตาล หรือคาร์โบไฮเดรตที่คนเราย่อยได้แทน ซึ่งจะทำให้ไม่เหลือไปเป็นอาหารของแบคทีเรียตัวดีเหล่านี้
Benefits
พรีไบโอติกส์มีประโยชน์อย่างไร ?
- ปรับสมดุลระบบย่อยอาหาร งานวิจัยพบว่าคนที่กินอาหารที่มีพรีไบโอติกส์มาก สามารถช่วยเพิ่มจำนวนจุลินทรีย์ที่มีประโยชน์ได้นอกจากนี้ยังมีส่วนช่วยโปรไบโอติกส์ในการผลิตวิตามิน เช่น วิตามินบี 12 และ กรดไขมันสายสั้นๆ เช่น กรดบิวทิริก (Butyric acid) ซึ่งจะเป็นตัวช่วยปรับสมดุลเยื่อบุลำไส้ของเรา ช่วยให้ขับถ่ายได้เป็นปกติมากขึ้น ลดอาการลำไส้อักเสบต่างๆ
- กระตุ้นภูมิคุ้มกัน มีงานวิจัยพบว่า การกินพรีไบโอติกส์ สามารถทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของระบบนิเวศจุลินทรีย์ในลำไส้ (Gut microbiome) ซึ่งช่วยทำให้ภูมิคุ้มกันของเราดีขึ้นได้
- กระดูกและข้อต่อ พบว่าการกินพรีไบโอติกส์ มีส่วนช่วยในการดูดซึมแร่ธาตุ เช่น แมกนีเซียม แคลเซียมของร่างกาย ซึ่งมีส่วนสำคัญกับสุขภาพกระดูกของเรา
Safety
สามารถกินพรีไบโอติกส์ได้อย่างปลอดภัยไหม ?
โดยทั่วไปอาหารเหล่านี้ก็คืออาหารที่ปกติเรารับประทานกัน จึงค่อนข้างปลอดภัย จะมีอาหารบางชนิด เช่น กระเทียมดิบ หัวหอมดิบ ที่อาจทำให้ระคายเคืองทางเดินอาหารได้
How to choose / Use
แนะนำให้เลือกทานอาหารพรีไบโอติกส์เหล่านี้สลับกันไปในแต่ละมื้ออาหารของเรา เพื่อให้ได้สารอาหารที่หลากหลายและครบถ้วน